Toornwerd Kerk
Tegenover borgterrein Ewsum te Middelstum ligt Toornwerd. Vroeger een kerkdorpje, nu nog een gehucht. De wierde waar Toornwerd op lag is in het begin van de 19e eeuw afgegraven.
Over dit gebouw
Al in de 14e eeuw had Toornwerd een eigen kerk met pastorie. Het kerkje bleek in de loop van de tijd te klein, raakte in ongebruik en wat er van overbleef werd uiteindelijk in het begin van de 19e eeuw afgebroken. Brand vernielde de oorspronkelijke toren, ook deze resten werden geruimd. Het kerkhof is in stand gebleven en kreeg in 1894 een nieuwe stenen toren waarin de oude klok uit de vorige toren werd opgehangen. Via een in 2005 gerestaureerde trappartij ( een samenwerkingsproject van SOGK en Landschapsbeheer Groningen ) komt men bij de klokkentoren. De trappartij bestaat uit drie niveaus, opgemetseld in een klinkersteen met op elk niveau drie treden. In de lengte wordt de trap door lage gemetselde muurtjes evene ens in drieën gedeeld. De breedte van de drie vakken stemt overeen met de hoofd - en beide zijingangen van het toegangshek. Het hek bestaat uit twee gietijzeren hoofdpijlers met cannelures bekroond met een vaas. Aan weerszijden van de hoofdpijlers bevindt z ich een kleinere, identieke pijler met één beweegbaar hek en twee vleugelstukken. De ec lectische vormgeving van het hek past stilistisch bij de vormgeving van de toren
