Dedgumkerk
Van de oude kerk van Dedgum is niets meer over, behalve het poortje van Aijlva uit 1707 - nu onderdeel van het Fries Museum. De huidige kerk van Dedgum stamt uit de laatste helft van de negentiende eeuw - maar heeft wel bijzondere elementen.
Over dit gebouw
Op een terp in het dorp Dedgum, tussen de boerderij en de kern van het dorp, ligt de hervormde kerk van Dedgum. - - Een zaalkerk met aan de westkant een ranke, hoge toren voorzien van een ingesnoerde, achtzijdige spits. De kerk is vier venstertraveeen lang, met aan de oostkant een driezijdige sluiting waarvan alleen het middelste muurvlak geen venster heeft omdat hier de preekstoel staat. De muren met gepleisterde plint zijn opgetrokken in bruine baksteen en per travee voorzien van een rechthoekig spaarveld met rondboogvenster waarin een houten kozijn met gietijzeren raam. Bijzonder is de dakbedekking. Deze bestaat, op het noordoostelijke dakschild na, uit ongeglazuurde Lucas IJsbrandspannen. - De toren is opgebouwd uit drie geledingen, per laag versierd met rechthoekige en rondboogvormige spaarvelden. De middelste geleding is de hoogste, hier is in het bovendeel aan drie zijden een cirkelvormige wijzerplaat aanwezig in een speciaal hiervoor gemetselde uitsparing. De wijzerplaat is gekoppeld aan het gemechaniseerde, smeedijzeren torenuurwerk dat van omstreeks 1625 dateert.Kenmerkend aan de laatste bouwlaag zijn de beide smalle rondboogvormige galmgaten die per gevelvlak het beeld bepalen. Via deze gaten vindt het geluid van de klok door A.H. van Bergen uit 1890 zijn weg. Volgens de kerkvoogden 'eene eerste kwaliteit torenluidklok, die uitmunt door netten vorm, zuiveren toon en gemakkelijke beweeglijkheid.' - Drie jaar na de oplevering van het gebouw kwam het orgel gereed. Het werd geleverd door L. van Dam en Zonen en feestelijk in gebruik genomen. -
